فيزيك، علم ماده و انرژي است.
پديدههاي اطراف ما از قوانين خاصي تبعيت ميكنند كه در ابتدا ناشناختهاند. سعي بر فهم اين قوانين و روابط بين آنها، دامنه وسيع علم فيزيك را نمايان ميسازد. در قديم، متخصصين پيرامون تمام مسايل مورد علاقهشان درباره جهان ماده انديشه ميكردند، ليكن امروزه تحقيقات پايه، سمت و سوهايي خاص يافته كه بيشتر در خدمت فنآوري (تكنولوژي) جديد است و غالباً اين جهتها توسط سياستمداران و صاحبان صنايع نوين تعيين ميشوند. علوم پايه از جمله فيزيك، به لحاظ ماهيتشان كه شناخت جهان واقع است، و به خاطر كاربردشان در زندگي روزانه بشري صاحب ارزش هستند.
در كتاب آسماني ما مسلمانان، به تعقل و تفكر در مورد عالم طبيعت
بارها تاكيد شده و در هيچ جا بر غیر كاربردي بودن اين تفكرات تصريح نگشته است.
همچنين نميتوان ادعا كرد كه نظريهاي صرفاً محض و بدون كاربرد خواهد ماند،
چنانكه «هرتز» وقتي مقاله خود را در مورد امواج مينويسد، اشاره ميكند كه
« به نظر من » اين مقاله بيشتر به درد درست كردن اسباب بازي براي كودكان ميخورد
تا يك كار علمي» اما دنياي امروز مخابرات، مديون زحمات چند ده سال پيش «هرتز»
است.
از طرف ديگر بايد به اين نكته نيز توجه داشت كه فراوانند موضوعاتي در فيزيك
كه هم جايگاه غني فكر و انديشهاند و هم نتايج آنها بسيار به حال بشريت سودمند
است، اما نكته اساسي در تعريف فيزيك اين است كه بپذيريم كاربرد كوتاه مدت و
سريع محصولات « علم فيزيك » الزامي نيست. يك فيزيكدان بايد اصول و قوانين
حاكم بر پديدة فيزيكي را استخراج كند، با فرمول، رابطه و مثال، آنها را به
بند قاعده در آورد و با آزمايش، درستي نظريهاش را اثبات كند. به اين دليل،
تقسيم بندي فيزيك به دو بخش فيزيك محض و فيزيك كاربردي، به طور اصولي، تقسيم
بندي صحيحي نيست.
در تمام دنيا فيزيك را به دو شاخه فيزيك نظري و فيزيك تجربي تقسيم بندي ميكنند.
به خاطر وسعت دامنه علم فيزيك عدهاي از متخصصين، از نتايج كارهاي آزمايشگاهي،
تخيلات و تفكرات جامعه علمي بشر استفاده كرده، نظريه پردازي ميكنند عمده
فعاليتشان، كار با فرمول و رابطه و محاسبات است (فيزيك نظري).
عدهاي ديگر در آزمايشگاههاي ساده يا پيچيده فيزيك، حالات مختلف يك پديده فيزيكي
را بررسي ميكنند، پيشبيني نظريههاي گوناگون را مورد مطالعه قرار ميدهند
و صحت و سقم يك نظريه را در حدود دقت آزمايش در آزمايشگاه تعيين ميكنند (فيزيك
تجربي، فيزيك علمي، فيزيك آزمايشگاهي)
|
|